Mô Kinh Doanh Đa Cấp Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?

Mô hình MLM và mô hình kim tự tháp

Kinh doanh đa cấp là gì? Hiện nay khi nhắc đến cụm từ này rất nhiều người nghĩ đến là hình thức lừa đảo, đây là loại hình đa cấp đã bị biến tướng. Vậy thì mô hình kinh doanh đa cấp chính xác của nó là gì và cách vận hành như thế nào? Vậy thì không thể bài viết hôm nay của chúng tôi.

Tìm hiểu thêm:

1. Khái niệm kinh doanh đa cấp là gì? 

Kinh doanh đa cấp (MLM) là một mô hình kinh doanh liên quan đến các nhóm bán hàng phân cấp, không phân biệt bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng kết hợp với việc tuyển dụng thêm các đại diện bán hàng của công ty. Tiếp thị đa cấp cũng có thể được gọi là tiếp thị giới thiệu hoặc tiếp thị theo mạng.

Kinh doanh đa cấp là gì

Các thành viên hiện tại của một công ty MLM bán và quảng bá sản phẩm cho cộng đồng khách hàng tiềm năng. Họ cũng thường được mong đợi sẽ thu hút thêm các thành viên mới để tham gia vào các cấp bán hàng ngày càng mở rộng của công ty. 

Trong cấu trúc của một công ty tiếp thị đa cấp, luôn có một hệ thống phân cấp vai trò hoặc cấp độ, có thể được tăng lên thông qua bán hàng hoặc tuyển dụng thành công, gắn liền với phần thưởng và khuyến mại cho các cộng sự.

2. Cách thức hoạt động của mô hình kinh doanh đa cấp là gì?

Trong kinh doanh đa cấp thì sẽ thực hiện mô hình bán hàng trực tiếp hoặc công ty B2C bán sản phẩm / dịch vụ cho các đại diện bán hàng cá nhân, những người thường đóng vai trò là chủ doanh nghiệp nhỏ của chính họ. 

Đổi lại, những người đại diện này tập trung vào việc bán một sản phẩm / dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng, thông thường không có cửa hàng. Các nhà phân phối độc lập trong cấu trúc MLM đóng vai trò là đại diện bán hàng, đại sứ thương hiệu hoặc người có ảnh hưởng vi mô.

Cấu trúc của một doanh nghiệp MLM có thể bao gồm một hệ thống phân cấp phẳng, có nghĩa là chỉ có một số cấp nhỏ giữa các giám đốc điều hành hàng đầu và các thành viên mới nhất. Một số vai trò trong mô hình kinh doanh MLM có thể bao gồm: Giám đốc điều hành, nhà phân phối, đại diện bán hàng và nhà tài trợ hoặc nhà tuyển dụng. 

Kinh doanh đa cấp là gì? Cách hoạt động của mô hình

Thông thường, khi một đại diện bán hàng ở cấp dưới cùng bán hàng, mỗi người ở trên họ cũng kiếm được một phần thu nhập. Các đại diện bán hàng trong MLM không được trả lương theo giờ, mà thay vào đó nhận hoa hồng có cấu trúc ở tất cả các cấp. Trong khi tuyển dụng các nhà phân phối mới là trọng tâm, những người đại diện cũng kiếm được tiền bằng cách bán các sản phẩm của công ty.

Các nhóm bán hàng cho MLM thường thu hút phụ nữ, bà mẹ trẻ hoặc những người đang tìm kiếm việc làm thay thế. Các công ty MLM tuyển dụng những khách hàng hài lòng trước đây để bán hàng với lời hứa về sự độc lập và các cơ hội kinh doanh mới. 

Một phần của chiến lược kinh doanh đa cấp là gì? Chính là làm cho khách hàng dễ dàng tin tưởng bạn bè và người quen đóng vai trò đại diện hơn là những người lạ bán sản phẩm. Những người đại diện sử dụng cộng đồng của họ làm cơ sở khách hàng cũng có thể thấy rằng bạn bè và gia đình của họ nhanh chóng hỗ trợ các dự án kinh doanh của họ.

3.  Các mô hình kinh doanh đa cấp có hợp pháp hay không

Kinh doanh đa cấp là hợp pháp ở Việt Nam và hầu hết các quốc gia. Nó bị cấm ở một số quốc gia, chẳng hạn: như Bangladesh, Trung Quốc và Ả Rập Saudi. Mặc dù hợp pháp ở  Việt Nam, hoạt động kinh doanh MLM thường bị coi là gây tranh cãi vì nó có thể sử dụng các kỹ thuật tuyển dụng săn mồi và lao động không được trả công của các đại diện bán hàng của mình. 

Mô hình kinh doanh đa cấp có hợp pháp tại Việt Nam

Các nhà phê bình cho rằng chiến lược kinh doanh MLM có nhiều điểm giống với mô hình kim tự tháp, vốn là bất hợp pháp ở hầu hết các quốc gia. Nó còn thể bị biến tướng thành mô hình lừa đảo Ponzi.

4. Sự khác biệt giữa sơ đồ kim tự tháp và kinh doanh đa cấp là gì?

Sự khác biệt chính giữa MLM và một sơ đồ kim tự tháp là liệu nó có nằm trong định nghĩa của một chiến lược tiếp thị hợp pháp hay không. Về bản chất, các chiến lược MLM là hợp pháp trong khi các kế hoạch kim tự tháp thì không.

Sự khác biệt chính giữa MLM và các chương trình kim tự tháp bất hợp pháp bao gồm:

  •  Mô hình kim tự tháp tập trung nhiều nhất vào đội ngũ nhân viên đang cố gắng tuyển dụng các thành viên mới của nhóm bán hàng. Trong khi các chiến lược MLM bao gồm việc tuyển dụng như một phần của chiến lược kinh doanh rộng lớn hơn cũng liên quan đến việc bán sản phẩm.
  • Các hệ thống MLM yêu cầu đảm bảo mua lại cho bất kỳ sản phẩm nào mà đại diện bán hàng không thể bán. Trong khi đó, sơ đồ kim tự tháp không có thỏa thuận như vậy.
  • MLM cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ thực sự mang lại lợi ích cho khách hàng, trong khi sơ đồ kim tự tháp nhấn mạnh các khoản đầu tư nhất quán từ các thành viên đại diện dịch vụ mới và khuyến khích họ tuyển dụng nhiều cá nhân hơn vào doanh nghiệp.
  • Các chiến lược MLM tuyển càng nhiều người vào nhóm bán hàng của họ càng tốt để bán được nhiều sản phẩm nhất có thể, trong khi các kế hoạch kim tự tháp tuyển càng nhiều người vào nhóm bán hàng của họ càng tốt với mục đích duy nhất là tận dụng các khoản đầu tư của các cộng sự mới nhất của họ.
  • Các chiến lược MLM có thể yêu cầu đại diện bán hàng mua một số lượng tối thiểu sản phẩm của họ, nhưng các kế hoạch kim tự tháp yêu cầu một khoản đầu tư rất lớn trước khi chủ doanh nghiệp có thể ký hợp đồng để bắt đầu làm việc cho họ.
  • Thực tiễn kinh doanh MLM bao gồm nghiên cứu và chiến lược tập trung vào người tiêu dùng mục tiêu để đại diện bán hàng cho họ, trong khi các kế hoạch kim tự tháp có rất ít hoặc không tập trung vào người dùng cuối.
  • Trong chiến lược MLM, một đại diện bán hàng có thể nhận được hoa hồng cho doanh số bán hàng của họ hoặc doanh thu của những người được tuyển dụng. Tuy nhiên, trong một kế hoạch kim tự tháp, người đại diện chỉ nhận được hoa hồng khi tuyển thêm thành viên bên dưới họ.

Điều quan trọng cần lưu ý là trong khi các công ty tiếp thị đa cấp là hợp pháp, thì ngay cả những công ty thành công nhất và có đạo đức cũng không thể đảm bảo rằng đội bán hàng của họ sẽ kiếm được bất kỳ khoản thu nhập nào.

Đây chính là những thông tin cơ bản giúp bạn hiểu kinh doanh đa cấp là gì? Nó không “xấu xí” như chúng ta vẫn thường hay nghĩ đến. Do những kẻ lừa đảo đã biến tướng mô hình này khiến người dân có cái nhìn không tốt về nó.